รูปภาพของ	ธรรมนูญ 	คำสัตย์
NEXT NORMAL FOR LIBRARY
โดย ธรรมนูญ คำสัตย์ - พฤหัสบดี, 29 เมษายน 2021, 02:31PM
 

มาสเตอร์ธรรมนูญ คำสัตย์ สังกัดฝ่ายวิชาการ งานห้องสมุด

เลขประจำตัวครู 2557004

จากสถานการณ์แพร่ระบาด COVID-19 ทำให้เราได้คิดทบทวนแนวทางถึงบทบาทของห้องสมุดที่จะเปลี่ยนไปในยุคนี้และอนาคต ยุคที่คนต้องรักษาระยะห่าง (Social Distancing) ทำให้พื้นที่ห้องสมุดหลายๆ ที่ต้องปรับเปลี่ยนไป พื้นที่ที่ทุกคนเดินเข้ามาเจอชั้นหนังสือ มีหนังสือที่หลากหลายสาขาวิชาแต่เสียดายหนังสือที่มีคุณค่าจากปัญญา ความคิด นักวิชาการ นักเขียน หลากหลายแขนงวิชากลายมาเป็นเล่มหนังสือที่ไม่มีคนมาเดินหยิบอ่าน ไม่มีคนมานั่งอ่าน ไม่มีคนมาใช้บริการดังที่ผ่านมา ในปัจจุบันและอนาคตอันรวดเร็วนี้ซึ่งจากสภาวการณ์ที่ทุกคนยังต้องตั้งรับกับการเปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลานั้น ทำให้ห้องสมุดที่ยังคงอยู่ไม่ใช่แบบยุคสมัยนี้แล้ว เราจึงมีแนวคิด มุมมอง ข้อแนะนำที่ห้องสมุดจะปรับเปลี่ยนและยังอยู่ในโลกอนาคตให้ได้เป็นพื้นที่ที่ทุกคนคงความนิยม และต้องการของผู้ใช้บริการในยุคโลกสมัยใหม่ไว้ดังนี้ คือ

1. จากการอ่าน สู่ แหล่งการเรียนรู้ ไม่ใช่เฉพาะเรื่องการอ่านเพียงอย่างเดียว เราต้องเป็นผู้สร้างสภาพแวดล้อม และอำนวยความสะดวกในเรื่องของการเรียนรู้ให้กับผู้ใช้บริการ และต้องตอบโจทย์เฉพาะแก่ผู้ใช้บริการเป็นรายบุคคล (Personalized Learning) อาทิ ยืม-คืน ให้อ่าน ให้บริการกิจกรรม ผ่านอุปกรณ์ Mobile ของแต่ละบุคคล (Offer mobile checkout) หรือเป็นการให้บริการหนังสือที่ถึงมือ ถึงบ้านของผู้ใช้บริการที่ต้องการหนังสือเล่มนั้นมากกว่า เราอาจจะเรียกว่า Crab Library นั้นเอง

2. ห้องสมุดยุคใหม่ อาจจะไม่มีหนังสืออีกต่อไปแล้ว (Co-Working Space Library) ห้องสมุดใหญ่ๆ หลายแห่งในโลกตอนนี้ได้มีการปรับตัวโดยการเอาหนังสือในชั้นที่มีจำนวนมากออกจากห้องสมุด แล้วเพิ่มที่นั่งที่มีสไตล์ทันสมัยตรงใจเด็กยุคใหม่ เช่น แหล่งการเรียนรู้ด้านไอที ห้องเงียบ ห้องบริการสื่อมัลติมีเดีย(THE BOX) ห้องสมุดเสียง Mind Room ห้องสมุดเด็กห้องสมุดดนตรี ห้องฉายภาพยนตร์ ลานสานฝัน จุดบริการคอมพิวเตอร์ส่วนตัว ระบบบริหารงานแบบไอโมบายผ่านมือถือเข้ามาแทน แต่นั้นไม่ได้หมายความว่าในโลกนี้ห้องสมุดนี้จะไม่มีใครอ่านหนังสือ ไม่มีหนังสือในห้องสมุดเลย แต่จะเป็นการลดบทบาทหนังสือลดน้อยลง การจัดเก็บหมวดหมู่หนังสือจะปรับเปลี่ยนมาจัดตามความสนใจของกลุ่มผู้ใช้บริการแทน

3. สิ่งสำคัญที่สุดที่จะทำให้การบริหารจัดการห้องสมุดในแบบออนไลน์ได้ยากในเมืองไทย คือ หนังสือต่างๆ ยังเป็นเรื่องของลิขสิทธิ์ เป็นเหตุให้บรรณารักษ์ตั้งขอสันนิษฐานว่า ห้องสมุดจะปฏิบัติอย่างไรเพื่อไม่ให้เกิดการละเมิดลิขสิทธิ์ นี้คือปัจจัยสำคัญที่จะมีผลกระทบต่อห้องสมุดและต่อผู้ใช้บริการที่จะได้รับบริการออนไลน์ไม่ได้ตามต้องการอย่างเสรี