อาการข้อหลุดกับการดึงข้อให้เข้าที่ด้วยตนเอง ควรทำหรือไม่?

อาการข้อหลุดเป็นอาการที่เกิดจากอุบัติเหตุและส่งผลกระทบต่อร่างกาย โดยอาการนี้มีบางท่านใช้วิธีปฐมพยาบาลเบื้องต้นด้วยการดึงข้อส่วนที่กระดูกงอผิดรูปให้เข้าที่ด้วยตนเอง ทำให้กระดูกคืนสภาพสู่ปกติได้สำเร็จ แต่ก็ยังมีคำถามเกิดขึ้นอยู่มากพอสมควรว่าวิธีการดังกล่าวเหมาะสมหรือไม่อย่างไรสำหรับการปฐมพยาบาลอาการข้อหลุดด้วยวิธีการดึงข้อให้กลับคืนสู่สภาพปกติ ทางการแพทย์กล่าวว่ามีทั้งข้อดีและข้อเสีย ข้อดีคือถ้าหากดึงแล้วเกิดผลในทิศทางบวก ช่วยให้กระดูกกลับคืนสภาพได้ ก็จะช่วยให้ผู้ประสบเหตุหายปวดได้เร็ว แต่ขณะเดียวกันข้อเสียก็มีอยู่มาก เพราะอาการดังกล่าวไม่สามารถมองได้ด้วยตาเปล่าว่าภายในนั้นมีความผิดปกติอื่นเกิดขึ้นหรือไม่ เช่น กระดูกหัก เป็นต้น รวมถึงภายในตรงส่วนนั้นอาจเป็นบริเวณที่มีเส้นเลือดหรือเส้นประสาทอยู่ ถ้าหากเป็นเช่นนั้น การดึงข้อให้กลับเข้าที่ด้วยตนเองจะกลายเป็นข้อเสียทันที เพราะอาจทำให้กระดูกเคลื่อนหรือหลุดมากขึ้นในกรณีที่กระดูกหัก ส่งผลให้อาการบาดเจ็บมากขึ้นอีก

โดยปกติแล้วการรักษาทางการแพทย์หากพบว่าคนไข้มีอาการข้อหลุดมา แพทย์จะไม่ทำการดึงข้อ แต่จะทำการเอ็กซเรย์เพื่อตรวจดูความผิดปกติที่เกิดขึ้นแล้วทำการรักษาในครั้งเดียว จึงไม่แนะนำให้ทำการดึงข้อด้วยตนเองในที่เกิดเหตุ เพราะอาจทำให้อาการแย่ลงหากมีอาการอื่นเกิดร่วมด้วย

สำหรับการปฐมพยาบาลในกรณีดังกล่าว ควรหาวัสดุที่มีอยู่บริเวณใกล้เคียงมาดามอวัยวะที่เกิดอาการบาดเจ็บเอาไว้ เพื่อป้องกันการเคลื่อนของข้อและกระดูก

ที่มา: www.ramachannel.tv

บทความโดย     นพ.นรเทพ กุลโชติ สาขาวิชาอุบัติเหตุ ภาควิชาออร์โธปิดิกส์ (ศัลยกรรมกระดูกและข้อ)

คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล